Máy chụp Xray công nghiệp và những điểm cần biết

12-02-2018 15:22

Máy chụp Xray công nghiệp là một tên gọi khác của máy chụp ảnh phóng xạ công nghiệp hay máy phát tia X với chức năng tạo ra chùm tia X phóng xạ. So với việc sử dụng nguồn phóng xạ, máy chụp xray công nghiệp tuy cồng kềnh hơn và cần phải cấp nguồn điện khi sử dụng nhưng lại an toàn hơn và tiện dụng hơn đối với nhân viên kiểm tra do hoàn toàn có thể điều khiển và điều chỉnh thời gian phát tia. Mặt khác, thời gian sử dụng gần như là vô hạn khi so với nguồn phóng xạ.

Một bộ nguồn chụp ảnh phóng xạ

Nguyên lý phát tia X bằng máy chụp Xray công nghiệp như sau:

Sử dụng dòng electron được tăng tốc bằng một hiệu điện thế lớn bắn phá vào các nguyên tử trong bia. Sự va chạm này làm electron bị đổi hướng kèm theo việc mất năng lượng. Năng lượng bị mất tỏa ra dướng dạng bức xạ điện từ được gọi là "bremsstrahlung" có nghĩa là "bức xạ hãm". Bức xạ hãm có năng lượng lớn nhất bằng với năng lượng của electron tới khi chúng tương tác trực diện với nguyên tử hạt nhân của bia và mất toàn bộ năng lượng.

Trong trường hợp electron tới va chạm với electron tại lớp vỏ của nguyên tử bia. Nếu có đủ năng lượng, nó sẽ đánh bật electron này ra khỏi quỹ đạo của mình và tạo ra một lỗ trống. Lỗ trống này ngay lập tức được lấp đầy bởi một electron từ quỹ đạo bên ngoài. Năng lượng của electron khi rơi vào lỗ trống được giải phóng dưới dạng bức xạ tia X đặc trưng. Đa phần tia X được tạo ra dưới dạng bức xạ hãm, chỉ có một phần nhỏ dưới dạng bức xạ tia X đặc trưng.

Nguyên lý tạo tia X

Nguồn phát electron thường làm bằng Vonfram, gọi là cực âm (cathode) được đặt trong các cốc hội tụ. Bia được đặt trên cực dương (anode). Anode thường làm bằng đồng để dẫn điện tốt, tỏa nhiệt nhanh, bia thường làm bằng các vật liệu có số hiệu nguyên tử Z lớn để tăng năng suất phát bức xạ hãm và tia X đặc trưng.

Một bộ máy chụp Xray công nghiệp

Các máy chụp Xray công nghiệp hiện nay được thiết kế gọn nhẹ hơn ngày xưa rât nhiều. So với chiếc máy đầu tiên của Việt Nam được viện trợ trước đây, nhưng chiếc máy ngày nay chỉ rơi vào khoảng 30 – 50 kg, hoàn toàn đáp ứng được về độ linh động ngoài công trường. Tuy nhiên, máy chụp Xray công nghiệp thường được sử dụng trong các phòng thí nghiệm, các trung tâm đánh giá chất lượng nhiều hơn là sử dụng ngoài hiện trường do có tính an toàn cao, hình ảnh chụp trong hơn so với phim chụp bằng nguồn phóng xạ.