Máy đo chiều dày sơn và những điều cần biết

09-02-2018 10:06

Theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9276:2012 về sơn phủ bảo vệ kết cấu thép – hướng dẫn kiểm tra, giám sát chất lượng trong quá trình thi công, cần kiểm tra nhiều chỉ tiêu trong các giai đoạn khác nhau để đảm bảo chất lượng lớp sơn phủ, trong đó quan trọng nhất là kiểm tra độ bám dính, kiểm tra phát hiện khuyết tật và kiểm tra độ dày màng sơn.

Hiện tại, ở Việt Nam có hai hãng chuyên cung cấp thiết bị kiểm tra chất lượng màng sơn nổi tiếng nhất là Elcometer của Anh và Defelsko của Mỹ. Với máy đo chiều dày sơn, theo đánh giá, thiết bị của defelsko có khả năng cơ động trong việc thay thế đầu dò, đo ổn định, dễ sử dụng, và có giá cạnh tranh. Các thiết bị còn lại như máy kiểm tra độ bám dính, máy kiểm tra khuyết tật màng sơn được Elcometer phát triển mạnh hơn, đa dạng hơn về giá thành và cấu hình.

Máy đo chiều dày sơn Positector 6000 của Defelsko

Ngày nay, các máy đo chiều dày sơn chủ yếu sử dụng phương pháp đo điện từ trường, sử dụng dòng điện xoáy hoặc dòng điện cảm ứng phát ra từ đầu dò và đo sự biến thiên từ trường giữa lớp sơn phủ và lớp nền, chuyển thành tín hiệu điện và từ đó tính toán bề dày lớp sơn phủ.

Bộ phận quan trọng nhất của một máy đo chiều dày sơn là đầu dò, thân máy chỉ đóng vai trò tính toán, cài đặt và hiển thị kết quả. Hiện nay có hai loại đầu dò được lựa chọn: Đầu dò chỉ có thể kiểm tra lớp sơn phủ trên nền vật liệu từ tính như sắt, thép… hoặc không từ tính như nhôm, đồng… Hoặc loại đầu dò thứ hai có thể tự động chuyển đổi và đo chiều dày lớp sơn phủ trên cả hai nền này.

Tuy các máy đo chiều dày sơn sử dụng phương pháp đo trên có tính cơ động cao, gọn nhẹ, nhưng nói chung chỉ có thể đo chính xác và ổn định với bề dày lớp sơn lớn hơn 10µm, với độ chính xác cỡ khoảng từ 1 ÷ 2 µm + 1% giá trị đọc.

Đối với các chi tiết có bề dày lớp phủ (thường là bằng phương pháp mạ) có bề dày nhỏ hơn 5 µm, và sơn mạ nhiều lớp thì không thể áp sử dụng loại thiết bị này. Thay vào đó, người ta sử dụng phương pháp kiểm tra bằng tia X, có thể đo chính xác và thậm chí hiển thị kết quả chi tiết độ dày của từng lớp mạ (tối đa là 3 lớp với vật đối tượng mạ nhiều lớp). Tuy nhiên, thiết bị này cần đầu tư chi phí lớn và không cơ động (thường là loại để bàn và cần nguồn điện trực tiếp để hoạt động)